Rijkswaterstaat heeft meerdere fysieke en visuele markeringen in gebruik die goed aangeven waar een schipper wel of niet mag varen. Zo liggen er boeien in het water om te markeren dat de vaarroute daar ophoudt. Ook digitaal kan de schipper via zijn systeem aan boord zien waar hij wel of niet mag varen. In aanvulling op de bestaande vaarwegmarkering gaat Smart Patrol met een horizontale laserstraal testen op de vaarweg. Er wordt onderzocht of dit de veiligheid van een stuw- en sluispassage kan vergroten in het donker en in situaties met slecht zicht.
Er wordt onderzocht of een laserbarrière de veiligheid kan vergroten bij de passage van stuw- en sluizencomplexen. Door middel van een rode laser over de vaarweg wordt aangegeven dat een schipper niet naar de stuw, maar naar de sluis moet varen.
Bij slecht zicht en in het donker is de laserbarrière voor de schipper goed zichtbaar en sluit deze een deel van de vaarweg visueel af. Onder slechte weersomstandigheden is sommige vaarwegmarkering minder goed zichtbaar. Een oplichtende ‘laser’ kan in deze situatie meer duidelijkheid bieden.
In december 2022 heeft Smart Patrol een eerste test met een laserbarrière in Heel uitgevoerd. Tijdens deze test zijn verschillende laserstralen, verschillende wattages en verschillende kleuren getest. De kleine proef is uitgevoerd op een afgesloten gebied, op het land. De succesvolle resultaten hebben geleid tot een grotere proef op de vaarweg in 2024.
Tijdens een langdurige praktijktest op de Maas, is samen met schippers en ervaringsdeskundigen de meerwaarde onderzocht van de laserstraal. Uit die analyse blijkt dat laserstralen als aanvullende scheepvaartmarkering, onvoldoende meerwaarde bieden voor een veiligere passage van stuw- en sluiscomplexen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de zichtbaarheid van de laser afhankelijk van de weersomstandigheden, sterk varieert.
Markering geplaatst
Rijkswaterstaat heeft boeien in de monding van de stuwkanalen op de Maas geplaatst om de veiligheid van stuw- en sluispassage te vergroten. Het opnemen en terugplaatsen van deze boeien lukt met de huidige middelen niet op de gewenste momenten.
Digitale brainstorm
Smart Patrol organiseert een digitale brainstorm met de tool 'Accept Mission'. Er zijn ideeën verzameld om het passeren van stuw-/sluiscomplexen veiliger te maken. Er is nagedacht over manieren om de boeien wél op de juiste momenten te verplaatsen, maar ook aan totaal andere oplossingen.
‘Adoptie’ laserbarrière
Vanuit de digitale brainstorm zijn verschillende innovatieve ideeën verzameld voor het veilig passeren van de stuwen en sluizen. Na het analyseren van de resultaten komt de laserbarrière als potentiële oplossing naar voren. De oplossing lijkt veelbelovend in situaties waarbij het zicht slecht is.
Kleine test Heel
In december 2022 werd een kleine test gehouden met een laserbarrière in Heel. Verschillende laserstralen, wattages en kleuren zijn getest. Deze proef vond plaats op een afgesloten gebied, op het land. De succesvolle resultaten van deze test hebben geleid tot de beslissing om in 2024 een grotere proef op de vaarweg uit te voeren.
Grote test stuw Lith
Vanaf 15 januari tot en met 29 februari vindt er een langdurige proef plaats bij stuw Lith. Elke nacht en tijdens slecht weer, zal de laserbarrière actief zijn. Tijdens deze testperiode wordt samen met de scheepvaart onderzocht of de laser de veiligheid daadwerkelijk vergroot.
Pilot afgerond
Samen met schippers en ervaringsdeskundigen is de meerwaarde van de laserstraal onderzocht. Uit die analyse blijkt dat laserstralen als aanvullende scheepvaartmarkering, onvoldoende meerwaarde bieden voor een veiligere passage van stuw- en sluiscomplexen.
Smart Patrol is het innovatieprogramma Water en Scheepvaart binnen Rijkswaterstaat.
© 2025 Smart Patrol, een onderdeel van VWM
