Met AIS- en radarsystemen zijn binnenvaartschepen op de vaarweg over het algemeen heel goed zichtbaar in het digitale verkeersbeeld. Voor recreatievaart geldt dat niet altijd; over het algemeen varen recreanten zonder AIS-transponder, ook op radarsystemen zijn ze niet altijd te herkennen.
In een VTS-sector heeft de verkeersbegeleider meestal een duidelijker overzicht, omdat walradarstations het hele gebied bestrijken. Daarom geeft de VTS-operator regelmatig de posities door van vaarweggebruikers zonder AIS (de zogenoemde ‘ongelabelde vaart’) aan de beroepsvaart. Smart Patrol onderzoekt samen met het RWS-Datalab of het mogelijk is om deze ‘ongelabelde vaart’ te tonen in de radardata.
Met het project Radarbeeld Ongelabelde Vaart Delen wordt onderzocht hoe we vaarweggebruikers zonder AIS maar wel zichtbaar met walradarstations, digitaal zichtbaar kunnen maken voor de beroepsvaart. Hierdoor is voor de beroepsschipper sneller duidelijk waar een recreant vaart en is er minder marifoon-verkeer nodig.
In samenwerking met het RWS-Datalab wordt verkend in hoeverre ‘ongelabelde vaart’ op betrouwbare wijze uit de huidige data gefilterd kan worden. De volgende stap is deze data delen met vaarweggebruikers.
Coördinator Scheepvaartinnovaties
“Voor de binnenvaart is de interactie met de pleziervaart spannend omdat ze op radar of AIS minder zichtbaar zijn en vaak geen marifoon hebben. Met deze innovatie vergroten we de informatiepositie van de schipper en wordt het melden van pleziervaart in een sector voor de VTS-operator eenvoudiger.”
Voor 2024 staat er een PoC (Proof of Concept) gepland op het IJ in Amsterdam. Tijdens deze proef wordt onderzocht hoe vaarweggebruikers zonder AIS, maar wel zichtbaar met walradarstations, digitaal zichtbaar gemaakt kunnen worden voor de beroepsvaart.
Dit zou de veiligheid en de verkeersdoorstroming op het drukke IJ in Amsterdam kunnen verbeteren. Er wordt getest of de data betrouwbaar en bruikbaar is voor de schippers.
PoC: Live-test radarbeeld delen
Voor 2024 staat er een PoC (Proof of Concept) gepland voor op het IJ in Amsterdam.
Er wordt gebruik gemaakt van de beschikbare data van het RWS-Datalab, dat ongelabelde vaart uit de radardata filtert. Er wordt getest of de data betrouwbaar en bruikbaar is voor de schippers.
Afronding onderzoeksfase
In oktober 2023 is de onderzoeksfase afgerond. De uitkomst was dat het delen van ongelabelde vaart via radardata veel potentie biedt.
Daarom wordt er een Proof of Concept (PoC) voorbereid om deze innovatie verder te testen.
Onderzoek ongelabelde vaart
Het RWS datalab heeft onderzocht hoe vaarweggebruikers zonder AIS, maar wel zichtbaar met walradarstations, digitaal zichtbaar gemaakt kunnen worden voor de beroepsvaart via radardata.
Dit onderzoek is uitgevoerd om de veiligheid en de doorstroming te bevorderen.
Oplevering idee en planuitwerking
De meeste binnenvaartschepen zijn inmiddels voorzien van AIS en daardoor ook buiten het bereik van de radar aan boord zichtbaar.
Met name recreanten varen zonder AIS (en marifoon) en daarom meld de VTS-operator waar in de sector recreanten varen.
Smart Patrol is het innovatieprogramma Water en Scheepvaart binnen Rijkswaterstaat.
© 2023 Smart Patrol, een sterk merk van VWM
